Vàng mã hóa có thể trở thành tiêu chuẩn tiếp theo của stablecoin không?

Trong bối cảnh bất ổn địa chính trị ngày càng gia tăng và giá vàng liên tục đạt những đỉnh mới, niềm tin vào các tài sản được bảo chứng bằng tiền fiat đang dần suy giảm. Điều này thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của vàng mã hóa (tokenized gold), khi các tổ chức tài chính lớn và các quốc gia có chủ quyền lần lượt ra mắt hoặc mở rộng các sản phẩm token vàng.

Xu hướng này cho thấy vàng mã hóa đang từng bước vượt khỏi vai trò ngách, để trở thành một giá trị số thế hệ mới: ổn định, đáng tin cậy và có khả năng ứng dụng toàn cầu.

Năm năm tìm kiếm nơi trú ẩn an toàn

Những biến động dữ dội trong thời gian gần đây đã củng cố vị thế của vàng như một tài sản trú ẩn an toàn. Chỉ cách đây hai tháng, giá vàng đã đạt mức kỷ lục, vượt qua mốc 4.000 USD mỗi ounce.

Đây không phải là hiện tượng nhất thời. Từ năm 2020 đến 2025, giá vàng đã tăng hơn gấp đôi, phản ánh xu hướng tìm kiếm sự an toàn của các nhà đầu tư khi thế giới đối mặt với đại dịch, lạm phát, chiến tranh, các lệnh trừng phạt và căng thẳng địa chính trị kéo dài.

Giá vàng trong năm năm qua | Nguồn: Gold PriceCùng lúc đó, sự phát triển của công nghệ blockchain đã làm thay đổi hoàn toàn cách tiếp cận với vàng. Việc mã hóa tài sản, thanh toán tức thời và khả năng thanh khoản toàn cầu 24/7 đã giúp vàng, vốn là một tài sản truyền thống tĩnh, trở nên linh hoạt hơn rất nhiều dưới dạng số hóa.

Nhiều diễn biến gần đây cho thấy xu hướng này đang lan rộng nhanh chóng, không chỉ trong lĩnh vực tiền mã hóa mà còn ở cả tài chính truyền thống.

Sự bùng nổ của các token vàng tổ chức

Tháng trước, tập đoàn kim loại quý hàng đầu Thụy Sĩ MKS PAMP – một trong những nhà tinh chế vàng lớn nhất thế giới – đã tái ra mắt DGLD, token vàng dành riêng cho các nhà đầu tư tổ chức.

Trong lĩnh vực tiền điện tử, Tether Gold (XAUt) vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định, trong khi Pax Gold (PAXG) do công ty blockchain Paxos của New York phát hành cũng liên tục mở rộng quy mô. Tổng vốn hóa thị trường của hai token này hiện đã vượt mốc 3 tỷ USD, trở thành những tài sản số được bảo chứng bằng vàng phổ biến nhất trên thị trường.

Các ngân hàng truyền thống cũng không đứng ngoài cuộc. HSBC – một trong những ngân hàng đa quốc gia lớn nhất, đồng thời là đơn vị lưu trữ vàng vật chất lớn tại London – đang thử nghiệm sản phẩm token vàng dành cho khách hàng của mình.

Mặc dù quy mô của các sản phẩm vàng số này còn nhỏ so với tổng giá trị thị trường của các quỹ ETF vàng, nhưng sự phát triển nhanh chóng của chúng cho thấy niềm tin ngày càng lớn vào vàng blockchain như một công cụ tài chính hiện đại.

Thậm chí, xu hướng này còn lan sang cả khu vực công.

Tháng 11 vừa qua, Kyrgyzstan đã phát hành USDKG – đồng stablecoin đầu tiên được bảo chứng bằng vàng và neo theo tỷ giá đô la Mỹ. USDKG, với nền tảng là dự trữ vàng quốc gia, mang lại giải pháp thanh toán và thương mại xuyên biên giới chống lại các lệnh trừng phạt. Cách tiếp cận này của Kyrgyzstan có thể mở đường cho các quốc gia lớn khác tham gia.

Thách thức từ phía quản lý

Dù vậy, vàng mã hóa vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Hiện chưa có một tiêu chuẩn chung nào cho ngành, khiến người dùng khó đánh giá và so sánh độ tin cậy giữa các sản phẩm.

Tính minh bạch cũng chưa đồng đều. Một số nhà phát hành công bố kiểm toán độc lập thường xuyên, nhưng nhiều tổ chức lại chỉ cung cấp thông tin hạn chế về kho lưu trữ hoặc quy trình quy đổi. Quy định pháp lý cũng khác biệt giữa các quốc gia, tạo thêm rào cản cho người tiêu dùng và doanh nghiệp.

Những khoảng trống này là lý do khiến nhiều chính phủ vẫn tỏ ra thận trọng. Các nhà quản lý lo ngại rằng việc lưu thông tự do các tài sản được bảo chứng bằng vàng có thể làm suy yếu niềm tin vào đồng tiền quốc gia, gây khó khăn cho điều hành chính sách tiền tệ và tạo điều kiện cho dòng tiền di chuyển ngoài tầm kiểm soát của hệ thống ngân hàng truyền thống.

Tương lai của vàng mã hóa

Dù còn nhiều thách thức, động lực phát triển của vàng mã hóa là không thể phủ nhận. Nếu các quy định pháp lý được hoàn thiện và áp lực địa chính trị tiếp tục gia tăng, vàng mã hóa hoàn toàn có thể chuyển mình từ vị trí bên lề để trở thành một trụ cột quan trọng của hệ sinh thái tiền số ổn định, an toàn và có khả năng ứng dụng toàn cầu.

Ông Giáo