Kinh Tế Mỹ Trước Nguy Cơ Suy Thoái: Bao Nhiêu Phần Trách Nhiệm Thuộc Về Fed?

Sau báo cáo lao động phi nông nghiệp (NFP) được điều chỉnh giảm tối qua, thị trường lại dấy lên lo ngại rằng kinh tế Mỹ có thể đang bước vào giai đoạn suy thoái. Nhiều ý kiến cho rằng nếu kịch bản này xảy ra, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) phải gánh tới 90% trách nhiệm.

1. Fed Và Sự Thay Đổi Trong Lập Luận Về Lãi Suất Năm 2021: Khi lạm phát vọt lên mức 5%, Fed lúc đó lại cho rằng tình hình chỉ là “tạm thời”. Kết quả, chính sách nới lỏng định lượng (QE) vẫn tiếp tục được duy trì.Năm 2025: Lạm phát đã giảm về khoảng 3%, nhưng Fed lại tỏ ra quá thận trọng, lo ngại nguy cơ lạm phát bật trở lại và do đó trì hoãn việc hạ lãi suất. Điều này cho thấy Fed liên tục thay đổi quan điểm, nhưng lại luôn chọn kịch bản “chậm phản ứng”. Chính sự lưỡng lự này khiến nền kinh tế phải gánh rủi ro lớn hơn.
2. Chính Trị Và Fed: Ranh Giới Khó Tách Bạch Dù được định vị là một cơ quan “độc lập”, Fed trên thực tế rất khó thoát khỏi ảnh hưởng chính trị. Chủ tịch Jerome Powell dĩ nhiên không muốn nhìn thấy lạm phát quay lại trong nhiệm kỳ của mình. Nhưng còn một yếu tố quan trọng hơn: tỷ lệ thất nghiệp. Lạm phát: người dân có thể chấp nhận một mức độ vừa phải, coi như chi phí sinh hoạt tăng thêm.Thất nghiệp: lại là vấn đề chính trị nhạy cảm hơn nhiều, bởi “mất việc, không tìm được việc mới” trực tiếp đe dọa đời sống của cử tri. Do đó, nếu thị trường lao động hoặc nền kinh tế có dấu hiệu suy yếu rõ ràng, Powell sẽ buộc phải quay xe và hạ lãi suất để cứu tăng trưởng, cho dù ông từng khẳng định “Mỹ đã đạt được hạ cánh mềm”.
3. Khi Fed Trở Thành Công Cụ Chính Trị Một số nhà phân tích cho rằng Fed hiện nay đang bị ảnh hưởng bởi Đảng Dân chủ, đặc biệt trong bối cảnh cuộc bầu cử 2024 đã đưa Trump trở lại vũ đài chính trị. Việc duy trì chính sách tiền tệ thắt chặt có thể được nhìn nhận như một cách “kìm hãm” kinh tế để gây khó cho Trump. Tất nhiên, Fed sẽ không bao giờ công khai thừa nhận điều này, nhưng những quyết định “trì hoãn hạ lãi suất” bất chấp dữ liệu kinh tế suy yếu phần nào củng cố cho lập luận rằng chính trị đã can thiệp sâu vào chính sách tiền tệ.
4. Kịch Bản Sắp Tới Nếu kinh tế Mỹ tiếp tục phát tín hiệu hạ nhiệt mạnh, đặc biệt là khi thất nghiệp gia tăng, Fed sẽ khó có thể giữ vững lập trường “cao lãi suất lâu hơn”. Động thái hạ lãi suất gần như chắc chắn xảy ra, vì Powell chắc chắn không muốn mang tiếng là người đã “đẩy nước Mỹ vào suy thoái”. 👉 Tóm lại, Fed đang ở trong thế khó: kiềm chế lạm phát thì phải giữ lãi suất cao, nhưng nếu kinh tế suy thoái, thất nghiệp lan rộng thì áp lực chính trị sẽ buộc Fed phải hành động. Vấn đề nằm ở chỗ, sự chậm trễ trong phản ứng có thể khiến cả hai mục tiêu đều thất bại: vừa không kiểm soát được lạm phát, vừa đẩy nền kinh tế vào vòng xoáy suy thoái.