AUD/USD xu hướng giảm kéo dài 10 năm sẽ kết thúc khi nào? Phân tích sâu về khó khăn và cơ hội của tiền tệ hàng hóa

Vị trí khó xử của đồng AUD: Thanh khoản cao nhưng khó che giấu sự mệt mỏi

AUD/USD là một trong năm cặp tiền tệ giao dịch sôi động nhất toàn cầu, có thanh khoản dồi dào, spread thấp, lý thuyết là sẽ thu hút lượng lớn nhà đầu tư tham gia. Tuy nhiên, nếu nhìn dài hạn, hiệu suất của đồng AUD trong 10 năm qua lại gây thất vọng — xu hướng chung rõ ràng là yếu đi, chỉ có một số giai đoạn nhất định mới có sự phục hồi.

AUD từng được thị trường xem là “tiền tệ lãi suất cao”, là mục tiêu phổ biến của các hoạt động arbitrage và dòng vốn nóng. Nhưng lợi thế này đã bị giảm sút đáng kể. Tính từ mức 1.05 vào đầu năm 2013, đồng AUD so với USD đã mất giá hơn 35% trong suốt thập kỷ sau đó, trong khi chỉ số USD (DXY) lại tăng 28.35%. So sánh với các đồng tiền chính khác như EUR, JPY, CAD, xu hướng mất giá này so với USD cho thấy toàn thị trường đang bước vào “chu kỳ đồng USD mạnh”, AUD không phải là ngoại lệ mà là một trong những người thua cuộc trong cuộc cạnh tranh tiền tệ toàn diện.

Thách thức kép: Suy yếu nhu cầu hàng hóa và thu hẹp chênh lệch lãi suất

Nguyên nhân căn bản khiến AUD kém hiệu quả có thể thấy rõ qua sự so sánh của ba giai đoạn.

2009-2011, kinh tế Trung Quốc phục hồi mạnh mẽ, nhu cầu quặng sắt và than đá tăng cao, lãi suất của Úc rõ ràng cao hơn Mỹ, AUD/USD từng lên gần 1.05. Thời điểm đó, AUD là đồng tiền hàng hóa tiêu biểu và được ưa chuộng trong các hoạt động chênh lệch lãi suất.

2020-2022, thị trường hàng hóa toàn cầu tăng giá, quặng sắt lập đỉnh lịch sử, Ngân hàng Trung ương Úc bắt đầu chu kỳ tăng lãi suất nhanh, AUD từng vượt 0.80. Trong giai đoạn dịch bệnh này, khả năng kiểm soát dịch của Úc khá ổn định cũng là một yếu tố hỗ trợ cho đồng AUD.

2023-2024, kinh tế Trung Quốc phục hồi yếu ớt, giá nguyên vật liệu dao động ở mức cao, chênh lệch lãi suất AUD-USD bắt đầu thu hẹp, AUD rơi vào xu hướng yếu dài hạn, khó lấy lại đà.

Tới năm 2025, đã xuất hiện tín hiệu chuyển biến tích cực. Giá quặng sắt và vàng tăng mạnh, cộng thêm việc Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) bắt đầu chu kỳ hạ lãi suất, dòng vốn chảy vào các tài sản rủi ro, AUD/USD tăng lên 0.6636, cả năm tăng khoảng 5-7%. Tuy nhiên, xét trên quy mô dài hạn, sự phục hồi này vẫn thiếu tính xu hướng rõ ràng, chỉ mang tính chu kỳ phục hồi hơn là chuyển biến cấu trúc mạnh mẽ.

Tại sao sự phục hồi luôn chỉ cách một bước? Ba yếu tố cản trở chính

Dù gần đây có phần tích cực, nhưng mỗi khi AUD tiến gần vùng đỉnh cũ, áp lực bán ra lại tăng rõ rệt, niềm tin của dòng vốn vào đồng AUD vẫn còn hạn chế. Phân tích cho thấy các vấn đề chính gồm:

Thứ nhất, chính sách thuế quan của Mỹ tác động đến thương mại toàn cầu. Nhu cầu xuất khẩu nguyên vật liệu (kim loại, năng lượng) giảm, trực tiếp ảnh hưởng đến đặc tính hàng hóa của AUD. Là quốc gia xuất khẩu tài nguyên, Úc không thể đứng ngoài cuộc.

Thứ hai, chênh lệch lãi suất AUD-USD khó đảo ngược. Dù Ngân hàng Trung ương Úc duy trì lập trường chính sách khá cứng rắn, vẫn không thể tạo ra lợi thế rõ rệt so với Fed. Nền kinh tế nội địa của Úc không đủ mạnh, số liệu kinh tế biến động, sức hấp dẫn của tài sản còn hạn chế.

Thứ ba, cầu bên ngoài yếu đi. Dù Trung Quốc có đôi lúc có chính sách kích thích, nhưng tổng thể phục hồi kinh tế chưa đủ mạnh, nhu cầu nhập khẩu hạn chế, ảnh hưởng đến hoạt động mua hàng hóa của Úc.

Xét về trung và dài hạn, AUD giống như một đồng tiền “có phục hồi nhưng thiếu xu hướng”. Xu hướng chủ yếu bị tác động bởi các yếu tố bên ngoài, chứ không phải do các yếu tố cơ bản nội tại, điều này cũng giải thích tại sao thị trường vẫn duy trì thái độ thận trọng với đồng AUD.

Ba biến số then chốt để dự đoán xu hướng AUD

Để xác định xem AUD có khả năng duy trì đà tăng trong tương lai hay không, nhà đầu tư cần theo dõi tương tác của ba biến số chính:

1. Chính sách lãi suất của RBA và việc tái thiết lập chênh lệch lãi suất

Ngân hàng Dự trữ Úc (RBA) hiện duy trì lãi suất khoảng 3.60%, thị trường dự đoán có thể nâng lãi thêm vào năm 2026, Ngân hàng Commonwealth của Úc dự báo đỉnh lãi suất có thể đạt 3.85%. Nếu lạm phát bền bỉ, thị trường lao động duy trì sức mạnh, lập trường cứng rắn của RBA sẽ giúp AUD lấy lại lợi thế chênh lệch lãi suất. Ngược lại, nếu kỳ vọng tăng lãi suất không thành hiện thực, sức hỗ trợ sẽ giảm rõ rệt. Thêm vào đó, xu hướng tỷ giá TWD/AUD cũng phản ánh sự khác biệt chính sách lãi suất trong khu vực, cần theo dõi cùng.

2. Kinh tế Trung Quốc và giá hàng hóa cơ bản

Cấu trúc xuất khẩu của Úc tập trung cao vào quặng sắt, than đá và năng lượng, về bản chất AUD vẫn là đồng tiền hàng hóa, nhu cầu của Trung Quốc là biến số trung tâm. Khi hoạt động xây dựng và sản xuất của Trung Quốc phục hồi, giá quặng sắt thường tăng theo, tỷ giá AUD phản ánh nhanh; ngược lại, nếu Trung Quốc phục hồi không đủ mạnh, dù giá hàng hóa có hồi phục ngắn hạn, AUD cũng dễ “lên rồi lại xuống”.

3. Xu hướng đồng USD và tâm lý trú ẩn toàn cầu

Chương trình chính sách của Fed vẫn là trung tâm của thị trường ngoại hối toàn cầu. Trong môi trường hạ lãi suất, đồng USD yếu đi thường có lợi cho các đồng rủi ro như AUD; nhưng nếu tâm lý trú ẩn tăng cao, dòng vốn quay về USD, dù cơ bản AUD chưa xấu đi, cũng dễ chịu áp lực. Hiện tại, giá năng lượng và nhu cầu toàn cầu vẫn không khả quan, nhà đầu tư thiên về giữ các tài sản trú ẩn hơn là các đồng tiền theo chu kỳ.

Để AUD thoát khỏi xu hướng trung dài hạn thực sự tăng giá, cần đồng thời ba điều kiện: RBA duy trì lập trường hawkish, nhu cầu của Trung Quốc thực chất cải thiện, và đồng USD bước vào giai đoạn yếu cấu trúc. Nếu chỉ có một trong ba, AUD nhiều khả năng sẽ duy trì dao động trong biên độ, khó có thể tăng đơn hướng.

Triển vọng AUD 2026 trở đi: Thống nhất và bất đồng ý kiến

Các tổ chức lớn đều có dự báo khác nhau rõ rệt về xu hướng của AUD trong tương lai, phản ánh độ không chắc chắn cao của dự đoán.

Lạc quan cho rằng, theo dự báo của Morgan Stanley, AUD/USD có thể lên 0.72 vào cuối năm, dựa trên chính sách hawkish của RBA và đà tăng giá hàng hóa. Các mô hình thống kê của Traders Union dự đoán trung bình khoảng 0.6875 vào cuối 2026 (khoảng 0.6738-0.7012), và lên 0.725 vào cuối 2027, nhấn mạnh vào sức mạnh của thị trường lao động Úc và sự phục hồi nhu cầu hàng hóa.

Bảo thủ thì cho rằng, UBS cho rằng, mặc dù kinh tế Úc có sức bền, nhưng bất ổn trong thương mại toàn cầu và thay đổi chính sách của Fed vẫn có thể hạn chế đà tăng của AUD, dự kiến cuối năm tỷ giá quanh 0.68. Các nhà kinh tế của Ngân hàng Dự trữ Liên bang Úc còn thận trọng hơn, dự đoán AUD/USD đạt đỉnh vào tháng 3 năm 2026, rồi có thể giảm trở lại vào cuối năm.

Quan điểm trung lập cho rằng, nếu Mỹ tránh suy thoái nhưng đồng USD vẫn duy trì sức mạnh vượt trội, AUD khó vượt qua mức 0.67. Trong nửa đầu 2026, AUD có thể dao động trong khoảng 0.68-0.70, chịu ảnh hưởng từ dữ liệu Trung Quốc và biến động việc làm phi nông nghiệp của Mỹ. AUD sẽ không giảm mạnh như vỡ vụn (với nền tảng kinh tế ổn định, RBA còn khá cứng rắn), nhưng cũng khó vọt lên 1.0 (vì lợi thế cấu trúc của USD vẫn còn). Áp lực ngắn hạn chủ yếu đến từ dữ liệu Trung Quốc, còn dài hạn, các yếu tố tích cực đến từ xuất khẩu tài nguyên của Úc và chu kỳ hàng hóa.

Nhận thức cốt lõi về đầu tư vào AUD

Là đồng tiền đại diện cho xuất khẩu hàng hóa của Úc, mối liên hệ của AUD với giá quặng sắt, than đá, đồng và các nguyên liệu khác rõ ràng. Trong ngắn hạn, lập trường chính sách của RBA và đà tăng giá hàng hóa sẽ là các yếu tố hỗ trợ; trung và dài hạn, cần cảnh giác với bất ổn kinh tế toàn cầu và khả năng phục hồi của USD, vì điều này sẽ hạn chế đà tăng của AUD, khiến xu hướng có thể trở nên biến động hơn.

AUD do có thanh khoản cao, biến động theo quy luật rõ ràng, cùng với đặc điểm cấu trúc kinh tế rõ ràng, giúp việc dự đoán xu hướng trung dài hạn dựa trên chu kỳ hàng hóa và chính sách dễ hơn. Tuy nhiên, thị trường ngoại hối biến động nhanh, dự đoán chính xác xu hướng là khó, nhà đầu tư cần kết hợp khả năng chịu rủi ro và kế hoạch thời gian của mình để tham gia giao dịch AUD một cách thận trọng.