Phân tích giá vàng: Tại sao giá vàng năm 2025 trở thành tâm điểm thị trường?

Trong giai đoạn từ 2024 đến 2025, nền kinh tế toàn cầu đầy biến động, vàng một lần nữa lọt vào danh sách quan tâm của nhà đầu tư. Sau khi vượt qua mức đỉnh lịch sử 4.400 USD/oz vào tháng 10, mặc dù có điều chỉnh ngắn hạn, nhưng mức độ tham gia thị trường vẫn cao — nhiều người muốn biết: Liệu đà tăng này còn tiếp tục không? Thời điểm vào lệnh có còn phù hợp không?

Để trả lời những câu hỏi này, trước tiên cần hiểu các yếu tố thúc đẩy giá vàng ở mức sâu hơn.

Tại sao vàng lại mạnh mẽ tăng giá trong giai đoạn này?

Mức tăng đột biến đạt mức cao nhất gần 30 năm

Theo Reuters, trong giai đoạn 2024-2025, mức tăng của vàng gần đạt mức cao nhất trong gần 30 năm, vượt qua mức 31% năm 2007 và 29% năm 2010. Đợt tăng này không phải ngẫu nhiên, mà là kết quả của sự tác động của nhiều yếu tố cùng lúc.

Yếu tố thúc đẩy chính thứ nhất: Không chắc chắn về chính sách thương mại

Sau khi Trump lên nắm quyền, chính phủ đã đưa ra một loạt chính sách thuế quan, trực tiếp kích hoạt nhu cầu trú ẩn an toàn của thị trường. Các biện pháp thuế liên tiếp làm tăng sự không ổn định dự đoán của thị trường, khiến nhà đầu tư chuyển hướng sang vàng để bảo vệ tài sản. Kinh nghiệm lịch sử (như thời kỳ chiến tranh thương mại Mỹ-Trung năm 2018) cho thấy, trong thời kỳ không chắc chắn về chính sách, giá vàng thường tăng ngắn hạn từ 5–10%.

Yếu tố thúc đẩy chính thứ hai: Dự đoán cắt giảm lãi suất của Fed và đảo chiều lãi suất thực

Chính sách tiền tệ của Fed liên quan chặt chẽ đến giá vàng. Khi Fed cắt giảm lãi suất, đồng USD chịu áp lực mất giá, trong khi chi phí cơ hội giữ vàng giảm xuống, làm tăng sức hấp dẫn của vàng.

Cụ thể, lãi suất thực = lãi suất danh nghĩa - lạm phát. Giá vàng có mối quan hệ nghịch với lãi suất thực — khi lãi suất giảm, giá vàng thường tăng. Điều này giải thích tại sao biến động của vàng gần như theo sát các quyết định của Fed.

Sau cuộc họp FOMC tháng 9, mặc dù dự kiến cắt giảm 25 điểm cơ bản, giá vàng lại giảm nhẹ. Nguyên nhân là thị trường đã phản ứng trước quyết định này từ trước, đồng thời Powell đã mô tả việc cắt giảm lãi suất là “quản lý rủi ro” chứ không phải chính sách liên tục, khiến kỳ vọng về các bước tiếp theo trở nên thận trọng hơn.

Dựa trên dữ liệu của CME về lãi suất, xác suất Fed cắt giảm thêm 25 điểm cơ bản vào tháng 12 là 84.7%. Nhà đầu tư có thể dùng dữ liệu từ công cụ FedWatch để tham khảo dự đoán xu hướng của vàng trong thời gian tới.

Yếu tố thúc đẩy chính thứ ba: Các ngân hàng trung ương toàn cầu liên tục tăng dự trữ vàng

Theo dữ liệu của WGC (Hiệp hội vàng thế giới), trong quý 3 năm 2025, các ngân hàng trung ương toàn cầu đã mua ròng 220 tấn vàng, tăng 28% so với kỳ trước. Trong 9 tháng đầu năm 2025, các ngân hàng trung ương đã tích lũy khoảng 634 tấn vàng, dù thấp hơn so với cùng kỳ năm 2024, nhưng vẫn cao hơn mức trung bình lịch sử.

Trong báo cáo khảo sát dự trữ vàng của ngân hàng trung ương tháng 6, 76% ngân hàng trung ương được khảo sát cho rằng tỷ lệ vàng trong dự trữ sẽ “tăng trung bình hoặc rõ rệt” trong 5 năm tới, đồng thời đa số dự đoán “tỷ lệ dự trữ đô la Mỹ” sẽ giảm. Điều này phản ánh sự chuyển đổi căn bản trong phân bổ tài sản dự trữ quốc tế.

Các yếu tố khác hỗ trợ phân tích giá vàng

Ngoài các yếu tố chính nêu trên, còn có các yếu tố sau cũng góp phần thúc đẩy đợt tăng này:

Môi trường nợ cao toàn cầu và áp lực lạm phát

Tính đến năm 2025, tổng nợ toàn cầu đạt 307 nghìn tỷ USD (theo IMF). Mức nợ cao hạn chế khả năng linh hoạt của các chính sách tiền tệ quốc gia, buộc các chính sách phải nới lỏng, từ đó làm giảm lãi suất thực, gián tiếp nâng cao sức hấp dẫn của vàng.

Suy giảm niềm tin vào USD

Khi đồng USD chịu áp lực mất giá hoặc niềm tin thị trường dao động, các tài sản vàng tính theo USD sẽ hưởng lợi nhiều hơn, dễ thu hút dòng vốn chảy vào.

Gia tăng rủi ro địa chính trị

Xung đột Nga-Ukraine kéo dài, tình hình Trung Đông căng thẳng, các sự kiện này làm tăng nhu cầu trú ẩn an toàn, dễ gây ra biến động mạnh trong ngắn hạn.

Thông tin truyền thông và hiệu ứng dòng tiền ngắn hạn

Các báo cáo truyền thông liên tục và dư luận cộng đồng thúc đẩy, thu hút lượng lớn dòng tiền ngắn hạn đổ vào thị trường không ngần ngại, làm tăng hiệu ứng tự củng cố đà tăng.

Triển vọng của các tổ chức về xu hướng giá vàng

Dù gần đây có điều chỉnh, các tổ chức chính vẫn duy trì quan điểm lạc quan về triển vọng dài hạn của vàng.

JPMorgan cho rằng đợt điều chỉnh hiện tại là “điều chỉnh lành mạnh”, sau cảnh báo rủi ro ngắn hạn, họ vẫn kỳ vọng vào triển vọng dài hạn và đã nâng mục tiêu giá quý 4 năm 2026 lên 5.055 USD/oz.

Goldman Sachs duy trì quan điểm tích cực, giữ mục tiêu cuối năm 2026 là 4.900 USD/oz.

Bank of America cũng lạc quan về thị trường kim loại quý, sau khi nâng mục tiêu vàng năm 2026 lên 5.000 USD, gần đây các chiến lược gia còn cho biết giá vàng năm tới có thể thách thức 6.000 USD.

Về thị trường vàng vật chất, các thương hiệu trang sức nổi tiếng như Chow Tai Fook, Luk Fook, Chao Hong Ji vẫn duy trì mức giá tham khảo trên 1100 nhân dân tệ/gram, chưa có dấu hiệu giảm mạnh, phản ánh niềm tin của thị trường vào giá vàng.

Khung quyết định của nhà đầu tư cá nhân

Hiểu rõ logic tăng giá vàng rồi, câu hỏi tiếp theo là: hiện tại nên phản ứng thế nào?

Đối với nhà giao dịch ngắn hạn có kinh nghiệm

Biến động mang lại cơ hội giao dịch ngắn hạn. Trong thị trường thanh khoản dồi dào, việc xác định hướng đi dễ hơn, đặc biệt trong giai đoạn tăng giảm mạnh, lực mua bán rõ ràng, người có kinh nghiệm có thể tận dụng để kiếm lời. Tuy nhiên, nhà đầu tư mới cần cảnh giác với rủi ro mua đỉnh, mắc kẹt ở mức cao. Nên thử với số vốn nhỏ, đồng thời theo dõi dữ liệu kinh tế Mỹ qua lịch kinh tế để hỗ trợ quyết định.

Xem xét giữ vàng vật chất dài hạn

Cần xác định khả năng chịu đựng các biến động lớn trong trung hạn. Dù lý luận dài hạn vẫn tích cực, nhưng các biến động mạnh trong quá trình sẽ thử thách tâm lý. Đồng thời, cần lưu ý rằng chi phí giao dịch vàng vật chất thường từ 5–20%, không thể bỏ qua.

Phân bổ vàng vào danh mục đầu tư

Vàng có độ biến động không thấp hơn cổ phiếu (biên độ trung bình hàng năm 19.4% so với S&P 500 là 14.7%), nên tránh tập trung quá mức. Phân bổ hợp lý cùng các loại tài sản khác giúp đa dạng hóa rủi ro tốt hơn.

Tối đa hóa lợi nhuận

Có thể cân nhắc chiến lược “giữ dài hạn + giao dịch theo sóng”, đặc biệt khi dữ liệu Mỹ có biến động rõ rệt trước và sau các kỳ công bố. Tuy nhiên, chiến lược này đòi hỏi tích lũy kinh nghiệm và kiểm soát rủi ro chặt chẽ.

Ba điểm nhắc nhở quan trọng

Thứ nhất, chu kỳ của vàng rất dài, cần hơn 10 năm để thực hiện đầy đủ việc bảo toàn và gia tăng giá trị, trong đó có thể tăng gấp đôi hoặc giảm một nửa; thứ hai, biên độ trung bình hàng năm của vàng là 19.4%, không nhẹ nhàng hơn cổ phiếu; cuối cùng, tuyệt đối không đặt toàn bộ vốn vào một tài sản duy nhất.

Các điểm chính trong phân tích giá vàng

Vàng là tài sản dự trữ tin cậy toàn cầu, các yếu tố hỗ trợ trung dài hạn vẫn vững chắc, đợt tăng hiện tại chưa thấy đỉnh. Tuy nhiên, khi giao dịch cần cảnh giác với dữ liệu kinh tế Mỹ, các cuộc họp của Fed trước và sau đó, tránh theo đuổi theo đà một cách mù quáng. Dựa trên phân tích hợp lý và khả năng chịu đựng rủi ro của bản thân, chọn chiến lược phù hợp mới là cách đầu tư vàng thông minh.