Đợt "nhảy dù" tối qua có phải đã khiến không ít người bối rối?

Kỳ vọng hạ lãi suất gần như đã chắc chắn, vậy mà thị trường vẫn có thể giảm mạnh như vậy? Đừng vội, chuyện này phải nói từ góc độ thanh khoản.

Trước tiên, nói một điều đi ngược lại lẽ thường: tin tốt từ việc hạ lãi suất thực ra đã được phản ánh vào giá từ lâu, và đã bị "xào nấu" quá nhiều lần. Giờ đây, các nhà đầu tư không chỉ dán mắt vào 25 điểm cơ bản của Fed, mà còn phải đề phòng "quả bom" tăng lãi suất của đồng yên Nhật. Kết cục của việc phải đánh trận trên hai mặt trận là lợi ích từ hạ lãi suất gần như đã bị triệt tiêu.

Nhìn sang thị trường trái phiếu lại càng thấy tín hiệu lạ. Lợi suất trái phiếu Mỹ kỳ hạn 1 năm không những không giảm mà còn tăng—nên nhớ, trái phiếu ngắn hạn nhạy cảm nhất với kỳ vọng hạ lãi suất, theo lý thì khi kỳ vọng tăng thì lợi suất phải giảm. Động thái ngược lại này cho thấy điều gì? Việc đầu cơ vào khả năng hạ lãi suất tháng 12 có lẽ đã đến cực điểm.

Càng bất thường hơn là trái phiếu dài hạn. Lợi suất trái phiếu Mỹ kỳ hạn 10 năm, 30 năm tăng vọt. Nếu thực sự tin tưởng vào chu kỳ hạ lãi suất, dòng tiền lẽ ra phải tranh mua trái phiếu dài hạn để khóa lợi nhuận, vậy mà giờ lại bán ra? Đây rõ ràng không còn là giao dịch theo logic hạ lãi suất nữa.

Đằng sau là hai thế lực đang giằng co: một bên là dữ liệu PCE tối qua, lạm phát dù không tăng thêm nhưng vẫn rất "dính", lo ngại về lạm phát trong tương lai khiến lợi suất trái phiếu dài hạn tăng lên; bên còn lại là kỳ vọng tăng lãi suất đồng yên, chênh lệch lãi suất thu hẹp làm dòng vốn rút khỏi trái phiếu Mỹ để quay về Nhật Bản, làn sóng đóng vị thế arbitrage đẩy lợi suất trái phiếu Mỹ và Nhật cùng tăng.

Diễn biến của thị trường chứng khoán cũng khá phân hóa. Ba chỉ số chính đều tăng, chỉ số sợ hãi VIX giảm về quanh mức 15, nhìn thì rất lạc quan. Nhưng chỉ số Russell 2000 của các cổ phiếu vốn hóa nhỏ lại giảm, cho thấy khẩu vị rủi ro ngắn hạn của thị trường thực ra chưa thực sự trở lại.

Nói trắng ra, mâu thuẫn cốt lõi hiện tại đã thay đổi—từ "cược hạ lãi suất" chuyển sang "đối phó với việc đồng yên tăng lãi suất", dòng vốn toàn cầu đang tái cấu trúc. Với holder BTC, tuần sau phiên Á cần hết sức cẩn trọng, đừng quên cú sập bất ngờ hôm thứ Hai tuần này. Nếu thanh khoản đổi chiều, thị trường sẽ không báo trước.