Tuần trước có một người bạn vừa mới theo dõi tôi nhắn tin riêng, nói muốn chơi hợp đồng, cảm thấy có thể lật kèo chỉ với một lần.

Câu này khiến tôi ngay lập tức cảm thấy chột dạ. Bởi vì vài năm trước, tôi cũng đã từng nghĩ như vậy.

Lúc đó vừa mới vào thị trường, nghe khắp nơi nói chơi hợp đồng kiếm tiền nhanh, tôi cũng tin. Kết quả thì sao? Chưa đến ba ngày, vốn bay hơi sạch, không còn một mảnh. Lật kèo? Lật cái gì, lật xe thì có.

Điều thực sự khiến tôi tỉnh ngộ, là cảm giác tuyệt vọng vào đêm bị cháy tài khoản đó.

Tôi nhìn chằm chằm vào số 0 trong tài khoản, cả người như bị rút cạn, ngồi đó đờ đẫn đến sáng. Cảm giác đó giống như... bị thất tình cộng thêm thất nghiệp cùng lúc. Lúc đó tôi mới hiểu, hợp đồng đâu phải công cụ kiếm tiền, rõ ràng là máy xay thịt.

Sau này tôi luôn tự hỏi, rốt cuộc vấn đề nằm ở đâu? May mắn? Kỹ thuật? Thị trường?

Đều không phải. Là tôi căn bản không hiểu thế nào là kiểm soát rủi ro.

Cho đến khi gặp một anh lớn trong giới, anh ấy mắng tôi một trận: "Không đặt stop-loss, mày đến đây để biếu tiền à?"

Từ hôm đó, tôi mới thực sự bắt đầu học cách sống sót trên thị trường này. Dần dần cũng rút ra được vài điều:

**Thứ nhất, đòn bẩy là con dao hai lưỡi, có thể khuếch đại lợi nhuận nhưng cũng phóng đại thua lỗ của bạn.** Năm xưa tôi mở 10x còn thấy ít, giờ nghĩ lại đúng là trẻ trâu không biết sợ. Người mới tốt nhất nên thử từ mức thấp, đừng all-in ngay từ đầu, thị trường không nuông chiều ai cả.

**Thứ hai, stop-loss không phải tùy chọn, mà là dây cứu mạng.** Trước đây tôi luôn tiếc không muốn cắt lỗ, nghĩ "đợi chút biết đâu lại về bờ", kết quả càng gồng càng lỗ. Giờ tôi dẫn người vào lệnh, quy tắc đầu tiên là phải đặt stop-loss, không đặt thì khỏi đi cùng.

**Thứ ba, điều chí mạng nhất không phải thị trường, mà là sự bốc đồng của bạn.** Đu đỉnh bắt đáy, tôi từng làm vô số lần, mỗi lần đều là bài học đẫm máu. Giờ thấy ai còn đu mua cao bán thấp, tôi có thể đoán trước kết cục — lại thêm một người chuẩn bị cháy tài khoản.

Nói thật, hợp đồng không phải thuốc độc, nhưng nó như lửa — ai biết dùng thì nướng thịt, không biết dùng chỉ tự thiêu mình. Người sống sót, sớm muộn gì thị trường cũng cho cơ hội; còn những ai lao đầu một cách mù quáng, đến hình dáng cơ hội là gì cũng chẳng thấy.

Nếu bạn cũng muốn thử hợp đồng, hoặc đã bị thị trường "dạy dỗ" một lần, có thể đến nói chuyện với tôi.

Đừng nghĩ xấu hổ, mỗi người có kinh nghiệm đều từng là người mới. Khác biệt chỉ là có người tỉnh ngộ sớm, có người chết cũng không nhận sai. Nếu bạn muốn bắt đầu học từ việc "sống sót trước đã", tôi có thể chỉ cho bạn cách đi ít đường vòng hơn.