Nói thật, nửa năm nay tôi ngày càng cảm thấy một chuyện khá là "ảo diệu":

Mọi người đều nói AI có thể giúp công ty tiết kiệm nhân lực, tự động hóa quy trình, dùng agent thông minh để loại bỏ công việc lặp đi lặp lại, nhưng bất cứ ai thực sự từng triển khai mấy thứ này trong doanh nghiệp đều hiểu rõ—AI tính toán chuẩn xác không phải là điểm khó, vấn đề thực sự là liệu nó có thể "ngoan ngoãn thực thi" hay không.

Bạn thử nghĩ mà xem, chỉ cần theo dõi quy trình kinh doanh cốt lõi của một công ty tầm trung vài ngày là sẽ phát hiện ra:
Rủi ro không nằm ở việc mô hình có chuẩn hay không, mà nằm ở việc thực thi có kiểm soát được không;
Vấn đề không phải thông minh hay không, mà là ranh giới có được định nghĩa rõ ràng không;
Điểm nghẽn không phải hiệu suất cao hay thấp, mà là quy trình có được gom lại chặt chẽ hay không.

Đây cũng là lý do tại sao sau này khi tôi nhìn lại một số dự án làm hạ tầng tầng thực thi lại cảm thấy, những gì họ làm quan trọng hơn bề ngoài rất nhiều—không phải là "đạp ga" cho AI, mà là lắp phanh cho nó. Nói thẳng ra là, xây một cái "lồng kết cấu hóa" cho tự động hóa thực thi.

Doanh nghiệp càng muốn dựa vào AI để tiết kiệm công sức, thì càng cần một hệ thống có thể gắn kết mọi thao tác thực thi, phạm vi quyền hạn, chuỗi thanh toán, tính nhất quán của quy tắc lại với nhau. Mà hiện tại trên cả thị trường này, dự án có thể dùng ngôn ngữ cấu trúc để giải thích rõ ràng những điều này, thật sự không nhiều.

# Mô hình càng thông minh, xác suất thực thi mất kiểm soát càng cao

Nhiều người lần đầu tiên nhìn thấy hệ thống agent thông minh vận hành trong doanh nghiệp sẽ cảm thấy rất "xịn":
Tự động đặt hàng, tự động điều chỉnh ngân sách, tự động chuyển tiền xuyên biên giới, tự động kết nối SaaS, tự động hoàn tiền, tự động chuyển đổi lộ trình API.

Nhưng CTO doanh nghiệp nhìn thấy lại hoàn toàn khác:
- Nó có vượt quyền không?
- Nó có lách qua hệ thống kiểm soát rủi ro không?
- Nó đang gọi đến nhà cung cấp nào?
- Dựa vào đâu chọn lộ trình này?
- Khoản tiền này bị trừ có để lại nhật ký kiểm toán không?
- Ngân sách có bị...