Mô hình vòng năm văn hóa và chính trị: Phân tích cấu trúc quản lý công nghệ và trí tuệ nhân tạo toàn cầu

Gần đây, một người nổi tiếng trong ngành đã công bố một bài viết, đề xuất khái niệm "mô hình vòng đời văn hóa và chính trị" và sử dụng mô hình này để phân tích sâu về cấu trúc quản lý trí tuệ nhân tạo và công nghệ toàn cầu hiện nay.

Chuyên gia này chỉ ra rằng mọi người thường nghĩ rằng Mỹ có xu hướng ủng hộ công nghệ nguồn mở, trong khi Trung Quốc thì chú trọng hơn đến sự đóng kín và kiểm soát. Tuy nhiên, thực tế dường như khác xa với nhận thức này. Ông đưa ra rằng thái độ của một nền văn hóa đối với cái mới chủ yếu được xác định bởi bầu không khí xã hội tại thời điểm hình thành, trong khi thái độ đối với những cái cũ lại bị ảnh hưởng bởi quán tính vốn có. Những "vòng văn hóa" này một khi đã hình thành thì rất khó để thay đổi.

Tác giả đã nhìn lại quá trình trưởng thành của mình, chỉ ra rằng mặc dù mọi người thường nói rằng chúng ta đang sống trong một "xã hội tự do mới sâu sắc", nhưng thực tế các chính sách quản lý của chính phủ có sự khác biệt rõ rệt với quan niệm này. Các quy định quản lý liên bang ngày càng gia tăng, các loại quy định ngày càng nghiêm ngặt, trong khi tỷ lệ thuế liên bang của Hoa Kỳ so với GDP kể từ sau Thế chiến II vẫn giữ ổn định tương đối.

Trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, năm năm trước, mọi người có thể nghĩ rằng Hoa Kỳ dẫn đầu trong AI mã nguồn mở, trong khi Trung Quốc chiếm ưu thế trong lĩnh vực AI mã nguồn đóng. Tuy nhiên, thực tế lại hoàn toàn ngược lại. Tác giả sử dụng "mô hình vòng năm" để giải thích hiện tượng này: mỗi thời đại sẽ hình thành một "vòng năm" mới trên cây văn hóa, đi kèm với một loạt quan niệm về những điều mới nổi. Những quan niệm này một khi được hình thành, sẽ nhanh chóng trở nên cố định và khó thay đổi.

Tác giả đã đưa ra ví dụ rằng, Hoa Kỳ đã trải qua đỉnh cao của việc phi quy định vào những năm 1990, thời kỳ mà các hiện tượng "tăng trưởng" (như internet) đã giữ được đặc điểm tự do và cởi mở trong nhiều thập kỷ tiếp theo. Trong khi đó, mức thuế lại bị hạn chế bởi nhu cầu ngân sách của chính phủ, "đường ranh đỏ" này đã được xác định từ 50 năm trước và vẫn được giữ vững cho đến nay.

Đối với những rủi ro tiềm ẩn do công nghệ hiện đại mang lại, pháp luật và văn hóa thường tỏ ra rất thận trọng, ngay cả khi mức độ nguy hiểm thực tế thấp hơn nhiều so với một số môn thể thao mạo hiểm. Tác giả cho rằng, điều này là do thái độ văn hóa đối với các môn thể thao mạo hiểm đã được hình thành và củng cố trong một thời kỳ mà mức độ chấp nhận rủi ro của xã hội cao hơn.

Mạng xã hội như một phần của internet, đồng thời được coi là một hiện tượng mới, do đó thái độ hạn chế đối với nó thường không mở rộng đến lĩnh vực internet ban đầu. Còn về trí tuệ nhân tạo, Trung Quốc với tư cách là người theo đuổi, đã áp dụng chiến lược "hàng hóa hóa các lợi thế bổ sung của đối thủ cạnh tranh", phù hợp với sở thích mã nguồn mở của cộng đồng phát triển, hình thành một môi trường thân thiện với AI mã nguồn mở.

Tác giả cuối cùng chỉ ra rằng việc thay đổi những quan niệm văn hóa đã được củng cố là rất khó khăn. Ngược lại, việc tạo ra các mô hình hành vi mới và thiết lập nền tảng quy tắc và văn hóa tốt ngay từ giai đoạn hình thành thì khả thi hơn. Ông cho rằng sức hấp dẫn của lĩnh vực tiền điện tử và Web3 nằm ở đây: chúng cung cấp một môi trường công nghệ và văn hóa độc lập, không bị ràng buộc bởi "định kiến hiện tại", có thể tự do khám phá những điều mới.