Phân tích dữ liệu TVL: Tính xác thực, bối cảnh kỹ thuật và thực tiễn ngành

Tính xác thực của dữ liệu TVL luôn là chủ đề được thảo luận sôi nổi trong ngành. Có ý kiến cho rằng, một số dự án có thể làm gia tăng TVL bằng cách tính toán lại cùng một quỹ. Tuy nhiên, từ góc độ kỹ thuật, cách làm này là không khả thi. Mô hình UTXO xác định rằng quỹ chỉ có thể được khóa một lần, do đó cùng một quỹ không thể được nhiều dự án tính vào TVL cùng một lúc.

Trên thực tế, hầu hết các dự án sẽ công khai địa chỉ staking của mình, ngay cả khi không công khai, cũng có thể được theo dõi thông qua phân tích trên chuỗi. Những địa chỉ này không chỉ dành cho người dùng, mà còn để các nhà đầu tư xác minh quyền kiểm soát của bên dự án. Do đó, hoạt động dữ liệu TVL chủ yếu tập trung vào những địa chỉ công khai này.

Nhiều dự án sẽ hợp tác với các nhà đầu tư lớn, thông qua việc tiêm vốn để nâng cao TVL. Đối với các nhà đầu tư lớn, các đội ngũ dự án thường cam kết một tỷ lệ lợi nhuận nhất định. Cách làm này khá phổ biến trong lĩnh vực DeFi, bất kể là hệ sinh thái Ethereum hay Bitcoin, các dự án ở châu Âu, Mỹ hay trong nước đều có những hoạt động tương tự. Mô hình này có vẻ là một sự thắng lợi đôi bên: đội ngũ dự án đạt được dữ liệu TVL tốt, các nhà đầu tư lớn nhận được lợi nhuận cao, cuối cùng thu hút nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ tham gia.

Lấy một dự án làm ví dụ, nó sử dụng mô hình ký quỹ đa chữ ký MPC phổ biến. Những người nắm giữ lớn thực sự đã chuyển tiền vào địa chỉ ví MPC của dự án, nhưng số tiền được quản lý chung giữa những người nắm giữ lớn và bên dự án. Ví MPC đạt được sự phối hợp giữa nhiều bên thông qua việc chia nhỏ nhiều khóa riêng, đảm bảo không bên nào có thể tự ý sử dụng số tiền. Từ bên ngoài nhìn vào, những địa chỉ này thuộc về bên dự án, nhưng bên dự án không hoàn toàn kiểm soát số tiền trên địa chỉ đó.

Điều này dẫn đến khái niệm "TVL giả". Cần phải làm rõ rằng, "TVL giả" không có nghĩa là giả mạo dữ liệu, mà là chỉ ra rằng những khoản tiền này thực sự là tĩnh, không thể tạo ra giá trị thực tế, chỉ được sử dụng để thu hút các nhà đầu tư và quảng bá dự án tiếp theo.

TVL có thể được chia thành TVL thực và TVL giả. TVL thực là thanh khoản có thể được sử dụng hiệu quả, chẳng hạn như tiền trong các nền tảng cho vay hoặc giao dịch, có thể nâng cao trải nghiệm người dùng; TVL giả thì là thanh khoản bị bỏ trống, không được sử dụng, điển hình là tiền trong các dự án staking.

Đối với các dự án staking, TVL không phải là một chỉ số đánh giá phù hợp. TVL cao có thể chỉ là "ảo", chủ yếu được sử dụng để trình diễn chứ không phải để hoạt động thực tế. Ngành công nghiệp đã quá chú trọng vào TVL trong thời gian dài, nhưng không phải tất cả TVL đều có giá trị thực chất.

Là người dùng và nhà đầu tư, chúng ta nên chú ý đến giá trị cốt lõi của dự án: liệu nó có thể giải quyết các vấn đề thực tế của người dùng không? Liệu nó có thể tạo ra dòng tiền dương để chứng minh tính khả thi của mô hình kinh doanh không? Những dự án thực sự có thể tạo ra giá trị cho người dùng và ngành công nghiệp mới là những dự án đáng chú ý.