Yaşamsal Para Yatırım İhtilaflarında Sivil ve Ceza Sınırlarının İncelenmesi

Giriş

2021 yılındaki "9.24 bildirimi" sonrasında, Çin anakarasında Yaşamsal Para'ya ilişkin düzenleyici politikalar konusunda bir mutabakat oluşmuştur: Vatandaşların Yaşamsal Para ve türevlerine yatırım yapmaları yasak değildir, ancak kamu düzenine ve ahlaka aykırı hareket edilmesi durumunda yasal koruma sağlanmaz, riskler kendine aittir. Yaşamsal Para yasal para olarak görülmediği için, piyasalarda serbestçe dolaşamaz. Bu durum, son yıllarda mahkemelerin Yaşamsal Para ile ilgili medeni davaları kabul etmesini giderek daha da zorlaştırmış, ceza soruşturması açma eşiği ise oldukça yüksek olmuştur.

Ancak, yargı pratiğinde ana akım Yaşamsal Para mülkü özelliklerinin kabulü artmaktadır. Bazen, saf Yaşamsal Para yatırım ihtilaflarının bile ceza davası olarak ele alındığı bazı aşırı durumlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle, Yaşamsal Para yatırım ihtilaflarındaki "sivil ihtilaf" ve "ceza suçu" arasındaki net ayrım yapmak özellikle önemlidir. Bu makalede, bu konuyu derinlemesine analiz etmek için somut bir vaka üzerinden gidilecektir.

I. Davanın Özeti

Guangdong Eyaleti Foshan Orta Halk Mahkemesi tarafından yayınlanan bir karar ( (2024) Guangdong 06 Ceza Son 300 numaralı) aşağıdaki davayı ortaya koymuştur:

2022 Mayıs ile Haziran ayları arasında, Ye isimli kişi hayali yatırım projeleri oluşturarak yüksek getiri vaadinde bulundu ve Wu, Chen, Ye Kun gibi kişileri yatırım yapmaya teşvik etti. Toplamda 2,5 milyon RMB değerinde yatırım aldılar (bunların arasında Ye Kun'un 50 bin RMB değerinde USDT yatırımı bulunmaktadır). Ye isimli kişi elde ettiği fonların büyük kısmını kişisel harcamalar ve borç ödemeleri için kullandı. Sonrasında faizleri ödeyemediği ve ana parayı geri veremediği için mağdurlar şikayette bulundu.

Mahkeme, Ye adlı kişinin dolandırıcılık suçunu işlediğine karar verdi ve birinci mahkeme 11 yıl hapis cezası verdi. Ye'nin itirazı üzerine, Foshan Orta Mahkemesi itirazı reddetti ve ilk kararı onayladı.

Sanık Ye bazı ve onun savunma avukatının ana görüşü şudur:

1. Ye bazıları ile mağdur arasında gayri resmi bir borç verme ilişkisi vardır;
2. Mevcut kanıtlar, Ye bazı birinin Ye bazı Kun'un değeri 50 bin yuan olan Yaşamsal Para aldığını kanıtlamak için yetersizdir.

Bu iki görüş, birinci ve ikinci derece mahkemeler tarafından dikkate alınmamıştır.

Dikkate değer olan, mahkemenin sanığın aldığı USDT'yi doğrudan "ödemeler" olarak tanımlamasıdır; bu nitelik tartışmalıdır. Teknik olarak, vatandaşların yasal para birimi ile USDT gibi yaşamsal paraları satın alıp kendi yatırımlarında kayıplar yaşaması durumunda, hukuk genellikle koruma sağlamaz. Ancak, yaşamsal paraların başkaları tarafından dolandırılması durumunda, yasal koruma alıp almayacağı nasıl olmalıdır? Mevcut yargı pratiğine göre, ana akım yaşamsal paralar bazı durumlarda korunabilir, ancak bu sivil yatırım ile ceza suçları arasındaki sınırların açık bir şekilde ayrılmasını gerektirmektedir.

İki, "Sivil Uyuşmazlık"tan "Ceza Dolandırıcılığı"na: Tanıma Kriterleri Nelerdir?

Dolandırıcılık suçunu örnek alarak, "medeni uyuşmazlık" ile "ceza dolandırıcılığı" arasındaki temel fark, faillerin öznel olarak yasadışı bir şekilde sahiplenme niyetinin olup olmadığı ve nesnel olarak dolandırıcılık eylemini gerçekleştirip gerçekleştirmediğidir.

Bu davada, mahkeme Ye bazıları dolandırıcılık suçunu oluşturduğuna dair ana nedenleri içermektedir:

1. Sanık, yatırım miktarının bir kısmını önceki borçları ödemek için kullandığını kabul etti;
2. Sanık, bazı fonları kredi vermek ve Yaşamsal Para yatırımı yapmak için kullanacağını belirtti;
3. Banka hareketleri, Ye adlı kişinin 100 milyon yuanlık bir yatırım aldıktan sonraki gün 43.8 milyon yuan ile bir Mercedes sedan satın aldığını gösteriyor;
4. Ye bazıları yatırım fonlarını alırken dış borcu vardı ve mülkü yoktu;
5. Ye某某, yatırım tutarını alırken, aylık geliri sadece 7 bin - 8 bin yuan, ancak her ay 10 bin yuan araç kredisi ödemesi gerekiyor, bu da gelirinin giderini karşılamadığı anlamına geliyor;
6. Mağdurun tazminat talebine karşı koymak için, Ye某某 sahte Yaşamsal Para transfer kayıtları düzenledi ve olaydan önce hala aktif bir şekilde para toplamadı.

Bu faktörleri birleştiren mahkeme, Ye adlı kişinin dolandırıcılık eylemi gerçekleştirdiğine hükmetmiştir. Pratikte, tek bir faktör dolandırıcılık tespiti için yeterli olmayabilir, ancak birden fazla faktör bir araya geldiğinde, savunma yapmak zorlaşır. Ye, mağdurun fonlarını yatırım yapmak için gerçekten kullandığına dair kanıt sunmadıkça.

Üç, Yaşamsal Para Dolandırıcılık Hedefi Olarak Kullanılabilir

Yayımcı Y. davasında dikkat çeken bir nokta, mahkemenin 500.000 yuan değerindeki USDT'yi yatırım "tutarı" olarak tanımasıdır. Savunma avukatları, Y. davasında bu Yaşamsal Para'nın alındığını kanıtlamanın zor olduğunu düşündükleri halde (Yaşamsal Para cüzdan adreslerinin anonimliği nedeniyle), mahkeme aşağıdaki delillere dayanarak bir karar vermiştir:

1. WeChat sohbet kayıtları, 28 Haziran 2022'de Ye birine "aldım" yanıtı verdiğini ve Ye Kun'un 50.000 Yuan değerinde USDT transfer ettiğini onayladığını gösteriyor;
2. Ye某某, ifadesinde 50.000 yuan değerinde bir Yaşamsal Para aldığını sürekli olarak kabul etti.

Mahkeme, sanal paranın yönetim olasılığı, transfer olasılığı ve değer taşıdığını belirterek, dolandırıcılık suçunun suç nesnesi olabileceğine karar vermiştir. Bu nedenle, Ye adlı kişinin Ye adlı kişiye 50.000 değerinde USDT dolandırıcılığı yaptığı tespit edilmiştir.

Dört, Pratik Yargı: Yatırımcı Kayıpları Dolandırıcılıkla Eşit Değildir

Yaşamsal Para yatırım ihtilafları her zaman dolandırıcılık suçunu oluşturmaz. Zarar, dolandırıcılığı zorunlu kılmaz; ceza hukuku ile medeni hukuk arasındaki sınırlar yasal standartlara göre belirlenmelidir. Hukuk pratiğinde, dolandırıcılık suçunun oluşup oluşmadığını belirlerken genellikle aşağıdaki ana faktörler dikkate alınır:

(a) Failin sahibi "yasadışı mülkiyet amacı"na sahip mi?

Bu, dolandırıcılık suçunun öznel unsurlarından biridir. Adli makamlar, faillerin sanal para projesi başlatırken veya fon toplarken, en başından itibaren başkalarının mülkünü yasa dışı olarak ele geçirmeyi planlayıp planlamadıklarını değerlendirir. Eğer faillerin dürüst bir şekilde işletme niyeti varsa ancak teknolojik, piyasa gibi nedenlerle başarısız oluyorsa, genellikle bu yatırım riski olarak kabul edilir; aksine, projeyi sahte olarak bilerek veya taahhütte bulunma kapasitesine sahip olmadan, yine de sahte yöntemlerle yatırımcıları kandırmaya çalışırlarsa, genellikle dolandırıcılık olarak değerlendirilir.

(ii) Herhangi bir sahte gerçek veya gerçeği gizleme davranışı var mı?

Dolandırıcılık suçunun icra hareketi "gerçekleri uydurmak" veya "gerçeği gizlemek"tir; bu, yaşamsal para alanında özellikle tipik bir şekilde kendini göstermektedir. Örneğin:

1. Var olmayan Yaşamsal Para platformları icat etmek;
2. "Blok zinciri teknolojisi atılımı", "devlet onayı", "halihazırda borsa onayı alındı" gibi açıkça yanıltıcı bilgileri dile getirmek;
3. Bilinçli olarak fon kullanımını gizlemek, kaynakları kötüye kullanmak veya ödeme riskini saklamak.

Eğer fail bu yöntemlerle başkalarını yanlış bir anlayışa sokar ve bu nedenle mülk devrederse, dolandırıcılık suçunun nesnel unsurları yerine getirilmiş olur.

(Üç) Mağdur "yanlış bir anlayışla mülkünü tasfiye etti mi?"

Dolandırıcılık suçunun özü "başkalarını aldatmak suretiyle mülklerini gönüllü olarak vermeye ikna etmek"tir. Bu nedenle, yargı organları daha fazla inceleme yapacaktır: Mağdur, yanlış yönlendirme nedeniyle yatırım kararı aldı mı? Bu, dolandırıcılığı sivil uyuşmazlıktan ayırmanın anahtarıdır.

Örneğin: Eğer yatırımcı yeterli risk bilgilendirmesi aldıktan sonra hala yüksek riskli projelere katılıyorsa, sonuçta zarar etse bile dolandırıcılık oluşturması zor; ancak sahte kâr beklentilerine veya tamamen var olmayan projelere inanarak yatırım yapıyorsa, bu dolandırıldık olarak değerlendirilebilir.

(Dört) Fon akışı ve kullanımı gerçek mi, yasal mı?

Adli uygulamada fonların gerçek gidişatı da takip edilecektir. Fonlar hızlı bir şekilde transfer edilirse, dağıtılırsa veya kişisel harcamalar, kumar gibi yasadışı amaçlar için kullanılırsa ya da hiç proje inşaatına yatırılmazsa, bu "yasadışı sahiplenme" değerlendirmesini güçlendirecektir.

Öte yandan, eğer fonlar gerçek proje yatırımlarında kullanılıyorsa, mali hesaplar incelenebilir; projeler başarısız olsa bile, bunun dolandırıcılık yerine medeni bir ihtilaf olarak değerlendirilmesi daha olasıdır.

Beş, Sonuç

Yaşamsal Para yatırım alanında fırsatlar ve riskler iç içe geçmiş durumda; yatırımcılar yüksek getiriler peşinde koşarken, potansiyel hukuki risklere karşı dikkatli olmalıdır. Adli pratiğe bakıldığında, Yaşamsal Para kaynaklı ihtilafların "medeni ve cezaî karmaşası" gibi karmaşık bir eğilim gösterdiği görülmektedir ve ceza dolandırıcılığı yaygın bir iddia olarak, uygulanabilirliği için yargı mercilerinin hukuki standartları sıkı bir şekilde belirlemesi gerekmektedir.

Sıradan yatırımcılar için, "içeriden bilgi", "devlet desteği", "kesin kazanç" gibi ifadeleri dikkatle değerlendirmek, risk bilincini artırmak ve ihtiyatlı kararlar almak önemlidir. Bir kayıpla karşılaşıldığında, hak arama yollarını rasyonel bir şekilde değerlendirmek ve somut duruma göre medeni dava açmayı mı yoksa ceza davası mı açmayı düşünmek gerekir.

Sanallık dünyası soyut olsa da, hukuki standartlar belirsiz olmamalıdır. Sadece düzenlemeler çerçevesinde ilerleyerek, teknolojik gelişim ile hukukun korunması arasında dinamik bir denge sağlanabilir.