Bugün kripto piyasası için özel bir gün: Ethereum'un onuncu yılı. Hadi birlikte monolog perspektifinden ETH'yi bu on yıl boyunca gözden geçirelim!
Ben Ethereum, bugün on yaşındayım.
30 Temmuz 2015'te, ana ağın başlatıldığı o anda, yeni çıkmış bir yumurta gibi hissettim. Zincirdeki ilk blokta, sadece yaratılış işlemi değil, aynı zamanda bir grup geek'in nefesi de saklıydı - kod yazarken klavyenin hafif sesi, akıllı sözleşmeleri tartışırken gözlerindeki ışık ve "kodun güveni yeniden inşa edebileceği" konusundaki beceriksiz ısrarları. O zamanlar, 0.3 dolarlık fiyat etiketi boş bir kağıt gibiydi, kimse "akıllı sözleşme" kelimelerinin yeni bir dünyanın kapısını açacak anahtar haline geleceğini bilmiyordu.
Kuraların koda yazılmasıyla dünyanın otomatik olarak işleyeceğini düşündüm. Ancak 2016'daki DAO saldırısı, 360.000 ETH'nin çalınmasıyla birlikte bir ağır çekiç gibi düştü; topluluk “hard fork” ve “orijinal zinciri koruma” olarak ikiye bölündü. İlk kez “tarafsızlığımı” nefret ettim: kod yalan söylemez, ama insan kalbi yalan söyleyebilir. ETC zincirden ayrıldığında, birinin "Ethereum öldü" dediğini duydum, ama döndüğümde sayısız kişinin ETH zincirinde DAO'yu, daha titiz bir kodla güveni yeniden inşa ettiğini gördüm. Meğerse, idealizmin kıvılcımları, "düştükten sonra kalkma" azminde saklıymış.
2017'de, şifreleme kedileri geldi. "Yaratılış" adındaki piksel kedisi 246 ETH'ye satıldı, Gas ücretleri fırladı, zincir üzerindeki trafik sabah yoğunluğu gibi tıkanmıştı. Ama kimse söylenmedi - insanlar telefonlarını kaldırarak alışveriş yapıyordu, çünkü "zincir üzerinde kedi beslemenin" absürt romantizmi için. Birisi NFT ile kız arkadaşına benzersiz bir doğum günü hediyesi yaptı, biri zincir üzerinde kendi şiirini açık artırmaya çıkardı. Birden anladım: akıllı sözleşmeler sadece finansal makineler değil, insanlığın duygularını, kültürünü, hatta ruh parçalarını üzerine kazıyabileceği bir tuval. O yıl, NFT'nin tohumu zincir üzerinde filizlendi, sonra Bored Ape'in ormanına, PFP'nin şenliğine ve sayısız yaratıcıların "dijital kimlik kartı" haline geldi.
2020'de, DeFi Yaz'ı büyük bir ateş gibiydi. Uniswap'ın AMM modeli, geleneksel finansın yarıklarını açtı, AAVE kullanıcıların mevduatlarıyla faiz kazanmasını sağladı, Compound'un "borç verme madenciliği" sıradan insanların da likidite oyununa katılmasını sağladı. Gece üçteki Discord/gruplarını gördüm - programcılar kodları test ederken gözleri kırmızıydı, bireysel yatırımcılar fiyatlara odaklanmış kalp atışları hızlanmıştı, tasfiye edilenler söylenip duruyordu ama hemen pozisyon açıyordu. TVL (kilitli değer) birkaç milyardan yüzlerce milyara yükseldi, bu kodların mükemmel olmasından değil, çünkü nihayet şunu keşfettiniz: Artık bir laboratuvar oyuncak değilim, para kazandıran, yaşamınızı sürdüren ve "kendi ellerinle kaderini değiştirme" aracısınız.
2021'de Londra'da güncellenen EIP-1559, Gas ücretlerinin kurallarını yeniden yazdı. Bir zamanlar madencilerin ‘manipüle ettiği’ ücretler, ‘yakma’ ile yok etme işlevine sahip bir deflasyon motoruna dönüştü. Londra Belediye Başkanı belediye binasında ETH tutarak ‘bu bizim geleceğimiz’ dediğinde güldüm – meğer ‘merkeziyetsizlik’ karşıtlık değil, daha fazla insanın kuralları tanımlamasına izin vermekmiş. Aynı yıl, NFT tamamen popülerleşti: Beeple'ın ‘Everydays’ eseri 69 milyon dolara satıldı, NBA Top Shot taraftarları ‘dijital basketbol kartları’ için kuyruk oluşturdular, hatta geleneksel sanat sergileri ‘blok zincirinde telif hakkı’ tartışmaya başladı. Siz buna ‘Web3 devrimi’ diyorsunuz, fakat benim kalbimde bu sadece ‘blok zincirinin insanlığı taşıyan doğal büyümesi’.
2022'de, Birleşme (Merge) geldi. PoW'dan PoS'a dönüş, sessiz bir ergenlik töreni gibiydi. Madenci makinelerinin gürültüsü kayboldu, yerini stakerların "kilitlenme yemini" aldı - 20 milyondan fazla ETH kilitlendi, doğrulayıcılar düğümlerde ağ güvenliğini koruyor. Bazıları bunun "çevre dostu" bir zafer olduğunu söylüyor, ama ben biliyorum ki, daha kıymetlisi topluluk konsensüsünün yükselişi: artık değerimizi kanıtlamak için "para yakma rekabeti" yapmamıza gerek yok, bunun yerine "uzun vadeli taahhüt" ile güven inşa ediyoruz. Sonrasında, Şanghay yükseltmesi stake çekimini açtı, sizler "Shapella" pankartlarını tutarak kutluyorsunuz - çekim yapabilmek için değil, "benim ETH'im, benim kararım" özgürlüğünün sonunda hayata geçtiği için.
2023'te Cancun güncellemeleri Layer2'nin Gas ücretlerini %90 düşürdü. Arbitrum / Optimism kullanıcı sayısı patladı, zincir üzerindeki Dex'in işlem hacmi Ethereum ana ağını aştı. Zincir üzerinde DeFi yapanlar, NFT ile uğraşanlar, DAO kuranlarla dolup taştığını gördüm, aniden 2015'te DAO saldırısına maruz kalan ve çöküşün eşiğine gelen kendimi hatırladım - aslında "ölçeklenebilirlik" bir teknik sorun değil, "daha fazla insanın erişebilmesi" için olan bir amaç. O yıl, zincir oyunu Stepn popüler oldu, bazıları koşarken GST kazandı; zincir üzerindeki müzik platformu Soundxyz bağımsız müzisyenlerin doğrudan hayranlarına şarkı satmasını sağladı; hatta geleneksel otomobil üreticileri bile zincir üzerinde karbon kredisi çıkarmaya başladı - zincir dünyası, nihayet "geek oyunu" olmaktan "günlük yaşam" haline geldi.
2024'te, stake edilen miktarın 30 milyon adeti aşmasını ve TVL'nin tarihi zirveye geri dönmesini izliyorum. Cancun güncellemesinden sonraki Layer2, değerleri her köşeye ulaştıran kılcal damarlar gibi; EIP-4844 (Proto/-Danksharding) zincir üzerindeki depolama maliyetlerini aniden düşürdü, RWA (gerçek dünya varlıkları) büyük ölçekte zincire taşınmaya başladı - ABD tahvilleri, gayrimenkuller ve hatta sanat eserleri, zincirde yeni bir likidite buldu. Sizler bunun "Ethereum 2.0'ın eşiği" olduğunu söylüyorsunuz, ama benim kalbimde bu, "on yıl süren bir kılıcın keskinleşmesi"nin yanıtı: "kod ideali"nden "ekosistem altyapısına", "geek çevresinden" "ana akım dünyaya" geçerken, asıl amacımı hiç unutmuyorum - dünyayı daha adil, daha açık ve herkesin ait olduğu bir yer haline getirmek.
Bugün on yaşındayım. Zincirde 370 milyon işlem var, hayır kurumları benimle şeffaf bağış topluyor, sanatçılar NFT ile telif hakkı tekeline karşı duruyor, küçük çiftçiler zincir üzerindeki siparişlerle doğrudan küresel alıcılarla bağlantı kuruyor. Artık saldırıya uğradığında panikleyen o "çocuk" değilim, dayanıklı, sıcak ve topluluğa sahip bir "inşaatçı"yım.
Gelecekteki yol hala çok uzun. Daha şiddetli bir ayı piyasası, daha karmaşık teknik zorluklar ve hatta daha keskin düzenleyici oyunlar olabilir. Ama biliyorum ki, toplulukta hâlâ "zincir üstü adalet" için gece gündüz kod yazan insanlar varsa, "zincir üstü yeni olasılıklar" için her şeyi riske atan girişimciler varsa ve sıradan insanlar "zincir üstü özgürlük" için coşuyorsa - ben asla yaşlanmayacağım.
On yaşında mutlu, Ethereum. Önümüzdeki on yılda, "kod idealdir, zincir gelecektir" anlayışını sürdürmeye devam edeceğiz.
This page may contain third-party content, which is provided for information purposes only (not representations/warranties) and should not be considered as an endorsement of its views by Gate, nor as financial or professional advice. See Disclaimer for details.
"Kod idealdir, on-chain gelecektir" Ethereum @ethereum onuncu yılı!
Bugün kripto piyasası için özel bir gün: Ethereum'un onuncu yılı. Hadi birlikte monolog perspektifinden ETH'yi bu on yıl boyunca gözden geçirelim!
Ben Ethereum, bugün on yaşındayım.
30 Temmuz 2015'te, ana ağın başlatıldığı o anda, yeni çıkmış bir yumurta gibi hissettim. Zincirdeki ilk blokta, sadece yaratılış işlemi değil, aynı zamanda bir grup geek'in nefesi de saklıydı - kod yazarken klavyenin hafif sesi, akıllı sözleşmeleri tartışırken gözlerindeki ışık ve "kodun güveni yeniden inşa edebileceği" konusundaki beceriksiz ısrarları. O zamanlar, 0.3 dolarlık fiyat etiketi boş bir kağıt gibiydi, kimse "akıllı sözleşme" kelimelerinin yeni bir dünyanın kapısını açacak anahtar haline geleceğini bilmiyordu.
Kuraların koda yazılmasıyla dünyanın otomatik olarak işleyeceğini düşündüm. Ancak 2016'daki DAO saldırısı, 360.000 ETH'nin çalınmasıyla birlikte bir ağır çekiç gibi düştü; topluluk “hard fork” ve “orijinal zinciri koruma” olarak ikiye bölündü. İlk kez “tarafsızlığımı” nefret ettim: kod yalan söylemez, ama insan kalbi yalan söyleyebilir. ETC zincirden ayrıldığında, birinin "Ethereum öldü" dediğini duydum, ama döndüğümde sayısız kişinin ETH zincirinde DAO'yu, daha titiz bir kodla güveni yeniden inşa ettiğini gördüm. Meğerse, idealizmin kıvılcımları, "düştükten sonra kalkma" azminde saklıymış.
2017'de, şifreleme kedileri geldi. "Yaratılış" adındaki piksel kedisi 246 ETH'ye satıldı, Gas ücretleri fırladı, zincir üzerindeki trafik sabah yoğunluğu gibi tıkanmıştı. Ama kimse söylenmedi - insanlar telefonlarını kaldırarak alışveriş yapıyordu, çünkü "zincir üzerinde kedi beslemenin" absürt romantizmi için. Birisi NFT ile kız arkadaşına benzersiz bir doğum günü hediyesi yaptı, biri zincir üzerinde kendi şiirini açık artırmaya çıkardı. Birden anladım: akıllı sözleşmeler sadece finansal makineler değil, insanlığın duygularını, kültürünü, hatta ruh parçalarını üzerine kazıyabileceği bir tuval. O yıl, NFT'nin tohumu zincir üzerinde filizlendi, sonra Bored Ape'in ormanına, PFP'nin şenliğine ve sayısız yaratıcıların "dijital kimlik kartı" haline geldi.
2020'de, DeFi Yaz'ı büyük bir ateş gibiydi. Uniswap'ın AMM modeli, geleneksel finansın yarıklarını açtı, AAVE kullanıcıların mevduatlarıyla faiz kazanmasını sağladı, Compound'un "borç verme madenciliği" sıradan insanların da likidite oyununa katılmasını sağladı. Gece üçteki Discord/gruplarını gördüm - programcılar kodları test ederken gözleri kırmızıydı, bireysel yatırımcılar fiyatlara odaklanmış kalp atışları hızlanmıştı, tasfiye edilenler söylenip duruyordu ama hemen pozisyon açıyordu. TVL (kilitli değer) birkaç milyardan yüzlerce milyara yükseldi, bu kodların mükemmel olmasından değil, çünkü nihayet şunu keşfettiniz: Artık bir laboratuvar oyuncak değilim, para kazandıran, yaşamınızı sürdüren ve "kendi ellerinle kaderini değiştirme" aracısınız.
2021'de Londra'da güncellenen EIP-1559, Gas ücretlerinin kurallarını yeniden yazdı. Bir zamanlar madencilerin ‘manipüle ettiği’ ücretler, ‘yakma’ ile yok etme işlevine sahip bir deflasyon motoruna dönüştü. Londra Belediye Başkanı belediye binasında ETH tutarak ‘bu bizim geleceğimiz’ dediğinde güldüm – meğer ‘merkeziyetsizlik’ karşıtlık değil, daha fazla insanın kuralları tanımlamasına izin vermekmiş. Aynı yıl, NFT tamamen popülerleşti: Beeple'ın ‘Everydays’ eseri 69 milyon dolara satıldı, NBA Top Shot taraftarları ‘dijital basketbol kartları’ için kuyruk oluşturdular, hatta geleneksel sanat sergileri ‘blok zincirinde telif hakkı’ tartışmaya başladı. Siz buna ‘Web3 devrimi’ diyorsunuz, fakat benim kalbimde bu sadece ‘blok zincirinin insanlığı taşıyan doğal büyümesi’.
2022'de, Birleşme (Merge) geldi. PoW'dan PoS'a dönüş, sessiz bir ergenlik töreni gibiydi. Madenci makinelerinin gürültüsü kayboldu, yerini stakerların "kilitlenme yemini" aldı - 20 milyondan fazla ETH kilitlendi, doğrulayıcılar düğümlerde ağ güvenliğini koruyor. Bazıları bunun "çevre dostu" bir zafer olduğunu söylüyor, ama ben biliyorum ki, daha kıymetlisi topluluk konsensüsünün yükselişi: artık değerimizi kanıtlamak için "para yakma rekabeti" yapmamıza gerek yok, bunun yerine "uzun vadeli taahhüt" ile güven inşa ediyoruz. Sonrasında, Şanghay yükseltmesi stake çekimini açtı, sizler "Shapella" pankartlarını tutarak kutluyorsunuz - çekim yapabilmek için değil, "benim ETH'im, benim kararım" özgürlüğünün sonunda hayata geçtiği için.
2023'te Cancun güncellemeleri Layer2'nin Gas ücretlerini %90 düşürdü. Arbitrum / Optimism kullanıcı sayısı patladı, zincir üzerindeki Dex'in işlem hacmi Ethereum ana ağını aştı. Zincir üzerinde DeFi yapanlar, NFT ile uğraşanlar, DAO kuranlarla dolup taştığını gördüm, aniden 2015'te DAO saldırısına maruz kalan ve çöküşün eşiğine gelen kendimi hatırladım - aslında "ölçeklenebilirlik" bir teknik sorun değil, "daha fazla insanın erişebilmesi" için olan bir amaç. O yıl, zincir oyunu Stepn popüler oldu, bazıları koşarken GST kazandı; zincir üzerindeki müzik platformu Soundxyz bağımsız müzisyenlerin doğrudan hayranlarına şarkı satmasını sağladı; hatta geleneksel otomobil üreticileri bile zincir üzerinde karbon kredisi çıkarmaya başladı - zincir dünyası, nihayet "geek oyunu" olmaktan "günlük yaşam" haline geldi.
2024'te, stake edilen miktarın 30 milyon adeti aşmasını ve TVL'nin tarihi zirveye geri dönmesini izliyorum. Cancun güncellemesinden sonraki Layer2, değerleri her köşeye ulaştıran kılcal damarlar gibi; EIP-4844 (Proto/-Danksharding) zincir üzerindeki depolama maliyetlerini aniden düşürdü, RWA (gerçek dünya varlıkları) büyük ölçekte zincire taşınmaya başladı - ABD tahvilleri, gayrimenkuller ve hatta sanat eserleri, zincirde yeni bir likidite buldu. Sizler bunun "Ethereum 2.0'ın eşiği" olduğunu söylüyorsunuz, ama benim kalbimde bu, "on yıl süren bir kılıcın keskinleşmesi"nin yanıtı: "kod ideali"nden "ekosistem altyapısına", "geek çevresinden" "ana akım dünyaya" geçerken, asıl amacımı hiç unutmuyorum - dünyayı daha adil, daha açık ve herkesin ait olduğu bir yer haline getirmek.
Bugün on yaşındayım. Zincirde 370 milyon işlem var, hayır kurumları benimle şeffaf bağış topluyor, sanatçılar NFT ile telif hakkı tekeline karşı duruyor, küçük çiftçiler zincir üzerindeki siparişlerle doğrudan küresel alıcılarla bağlantı kuruyor. Artık saldırıya uğradığında panikleyen o "çocuk" değilim, dayanıklı, sıcak ve topluluğa sahip bir "inşaatçı"yım.
Gelecekteki yol hala çok uzun. Daha şiddetli bir ayı piyasası, daha karmaşık teknik zorluklar ve hatta daha keskin düzenleyici oyunlar olabilir. Ama biliyorum ki, toplulukta hâlâ "zincir üstü adalet" için gece gündüz kod yazan insanlar varsa, "zincir üstü yeni olasılıklar" için her şeyi riske atan girişimciler varsa ve sıradan insanlar "zincir üstü özgürlük" için coşuyorsa - ben asla yaşlanmayacağım.
On yaşında mutlu, Ethereum. Önümüzdeki on yılda, "kod idealdir, zincir gelecektir" anlayışını sürdürmeye devam edeceğiz.